Những ngày đầu dịch với vào VN, diễn ra một cuộc "đại khai sát giới" nhưng người giàu có, quan chức vô tình bị nhiễm covid.
Nghĩ lại thời kỳ đó mà hãi. Từ báo chí đến cộng đồng như bầy kền kền khát máu.
Khi mình ủng hộ Bộ TTTT cấm phát tán thông tin người bị covid, còn ăn núi gạch. Có ông anh mình, nhà báo lớn, còn chửi Bộ là ngu và yêu cầu công khai tuốt tuột tên họ, để còn biết mà tránh, kẻo... lây bệnh.
Tăm tối thật.
Fb nhắc lại bài viết ngày này năm ngoái, copy lại:
Những tay kền kền trong làng mạng mẽo.
Trong con mắt nhiều người, kể cả anh em báo chí, mình là cái gai, khi toàn nói ngược.
Người thì bảo, đi ngược để nổi tiếng. Kẻ thì bảo, tính nết khác thường.
Thực ra, hai quan điểm đều sai cả. Muốn nổi tiếng, lắm like, thì phải adua theo đám đông chứ? Cứ xem mấy ông hay chửi đổng, bênh người nghèo bất chấp đúng sai, chửi cán bộ bất chấp sai đúng, có lắm view hơn ko?
Mọi người thấy vậy, vì thực tế, cái gì rõ ràng rồi thì viết làm gì? Thấy cái gì sai và ngu, thì viết cho mọi người hiểu, hoặc thêm góc nhìn, thì lại bảo thích đi ngược dòng.
Vụ bao cao su tái chế là một ví dụ.
Giờ, thêm một vụ nữa, là cô bé Nhung hay N gì đó, BN17.
Cô này là điển hình của một câu chuyện tiết lộ thông tin đời tư từ vụ covid-19. Cô ăn chửi như thế nào trên mạng thì ai cũng biết rồi.
Đám đạo đức, kền kền chửi cô ấy thì ai cũng đọc hết rồi.
Mình, thì chúa ghét cái loại hay đánh giá nhân cách người khác rồi rao giảng đạo đức. Đấy là một dạng “ẩn ức tâm lý” có nghiên cứu khoa học hẳn hoi. Kiểu, thằng vô đạo đức thì rất hay nói oang oang về đạo đức, thằng hay nói dối thì rất hay hét to “Tao cực ghét loại nói dối”, loại hay quỵt nợ có khi luôn mồm rao giảng đạo đức có vay có trả... Con người ta thiếu hụt cái gì bên trong, lỗi cái gì bên trong, thì não bộ sẽ che lấp bằng cái thể hiện ra bên ngoài mà.
Quay lại vụ em Nhung.
Các fber, báo chí lại lần nữa chửi cô này kinh hoàng. Có ông fber kiêm nhà báo còn biên tút chửi mấy trang A4. Đọc toàn giọng đạo đức giả ghê tởm. Mình cảm nhận thấy cái giọng phọt ra ở mồm như đàn lươn chui ra ấy. Ghê phát khiếp. Kaka. (Chắc hay xem phim kinh dị, nên tưởng tượng ra kiểu đó, hê hê).
Thực ra, trang web kia, nó viết bài mang tính nghiên cứu, kiểu thống kê chuyện những bệnh nhân covid-19 bị tiết lộ đời tư, bị tấn công trên mạng, bị bịa đặt bôi nhọ, bị xâu xé đời tư... đây là một hiện trạng rất vô văn hoá, rất ít học, rất kém văn minh và cực kỳ mọi rợ.
Chuyện chỉ có vậy, mà bịa thêm thông tin: Thuê báo nước ngoài để giãi bày, để chửi Việt Nam.
Từ hai thông tin bịa tạc này, các nhà đạo đức lên tiếng bình phẩm 4 trang A4 dạy dỗ đạo đức cho cô gái kia để câu like, câu view, tăng tương tác... để bán hàng, bán tút... mả cha loại bất nhân, thất đức!
Đây là bản dịch google bài từ web nọ, mang tính chất nghiên cứu về xã hội Việt cũng như tâm lý đám đông, vừa bổ ích lại có ý đá đểu Việt Nam, mọi người đọc để suy ngẫm:
“Vào ngày 18 tháng 2, Nga Nguyễn, một người có ảnh hưởng trên Instagram, thích du lịch và thời trang cao cấp, đã bay từ London - “cơ sở” của cô - đến Milan, nơi cô tham dự show diễn mùa xuân của Gucci. Nhà mốt chọn hóa đơn cho chuyến bay và khách sạn. Nga, hai mươi tám tuổi, giải thích với tôi, “Tôi có mối quan hệ rất tốt với tất cả các thương hiệu, dù là khách hàng lâu năm hay chỉ là bạn bè”. Cô cùng với chị gái tên Nhung, một tuổi, sống ở Hà Nội đến Milan, nơi cô quản lý một khách sạn sang trọng mà gia đình họ sở hữu. Một tuần sau sự kiện Gucci, hai chị em đã đưa Eurostar đến Paris, cho buổi trình diễn của Saint Laurent; sau đó họ đến Luân Đôn, nơi họ ở tại nhà của Nga. Vào ngày 1 tháng 3, Nhung bay về Việt Nam và Nga có chuyến công tác ngắn ngày sang Đức, nơi cô cũng đưa một người họ hàng đi khám bệnh. Trong phòng thi, Nga ho nhẹ. Cô nhớ lại: “Bác sĩ đã xem xét và đề nghị xét nghiệm coronavirus. "Tôi nghĩ rằng ông đã nói đùa."
Bác sĩ lấy mẫu chất nhầy từ mũi của chị Nga và bảo chị đến nhà người thân chờ. Cô ấy nhớ mình cảm thấy ổn, nhưng tối hôm đó cô ấy bị sốt và ho ngày càng nặng hơn. Hai ngày sau, cô bị viêm phổi, và xét nghiệm coronavirus của cô là dương tính. Một Á hậu người bình thường có thể bao gồm bốn dặm trong nửa tiếng đồng hồ, cô chỉ có thể đi lại được. Đến ngày 12/3, người dân cấp cứu đưa chị Nga đến bệnh viện. Cô ấy ở đó hơn một tuần, sau đó trở về nhà người thân của mình, nơi cô ấy cuối cùng đã hồi phục hoàn toàn. Bây giờ trở lại London, cô ấy cảm thấy "rất biết ơn sự chăm sóc" mà cô ấy nhận được ở Đức.
Khi về đến Hà Nội, chị Nhung đi qua một cửa khẩu sân bay, và không bị sốt. Nhưng cô ấy bắt đầu ho vào đêm đó. Bốn ngày sau, cô ấy trở thành bệnh nhân covid-19 đầu tiên được xác nhận ở Hà Nội. Cô nằm cách ly hai tuần tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, sau đó về nhà cách ly. Cô ấy cũng đã bình phục và rất biết ơn các bác sĩ đã điều trị cho cô ấy.
Kinh nghiệm của hai chị em khác nhau theo một cách quan trọng. Các quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu có các biện pháp bảo vệ quyền riêng tư rất chặt chẽ và không ai ngoài gia đình của Nga và một vài người bạn biết rằng cô có covid-19. Trường hợp của Nhung đã được công chúng biết đến. Trước khi cô nhận được chẩn đoán của mình, Việt Nam có một số ít ca nhiễm coronavirus bên ngoài thủ đô, và đợt bùng phát đã giảm xuống không còn gì. Một nhà báo Việt Nam nói với tôi, "Chính phủ đang nghĩ đến việc tuyên bố Việt Nam không có dịch bệnh." Nhung làm hỏng kế hoạch. Các nhà chức trách, quyết tâm khiến những người dân Hà Nội khác ở nhà, đặc biệt là ở khu phố của Nhung, đã thực hiện việc khóa cửa trên đường phố của cô ấy. Đó vẫn chưa phải là tất cả: chính phủ Việt Nam, vốn thường xuyên sử dụng thông tin rò rỉ trên báo để thuyết phục hoặc khiến người dân sợ hãi, đã mời báo chí xem một buổi phát trực tiếp về cuộc họp về tình trạng sức khỏe của cô gái trẻ. Trong vòng một giờ sau khi các bài báo về cuộc họp được đăng tải, mọi người trên Internet đã tìm ra Nhung là ai và tìm thấy các tài khoản mạng xã hội của cô.
Trong vòng chưa đầy một ngày, tài khoản Instagram của Nhung đã có mười nghìn người theo dõi mới — và nhiều người trong số họ đang tấn công cô. Mọi thứ vượt quá tầm kiểm soát đến mức cô ấy đã thay đổi cài đặt tài khoản của mình thành riêng tư. Dù đang nằm trên giường bệnh nhưng mọi người cứ khẳng định thấy cô nhộn nhịp về thành phố. Một người dùng đã xem bức ảnh của một người phụ nữ trông giống Nhung tại buổi khai trương Uniqlo và đăng lại hình ảnh này trên Instagram, thông báo với những người theo dõi rằng Nhung đang tiệc tùng trong khi bị ốm. Một người dùng khác đã đăng một bức ảnh có vẻ ngoài khác lạ đang đi dọc Tạ Hiện, dải phố đêm của Hà Nội, và cho rằng Nhung đang vô tình lây bệnh cho người qua đường. Tiếp đến là tin đồn Nhung đi thăm bạn trai ở Vinhomes Times City, một khu cao cấp.
QUẢNG CÁO
Chính phủ Việt Nam cam kết làm gương cho Nhung một cách rõ ràng, cho biết rằng khi bay từ London về nước, cô ấy đã không đề cập đến chuyến thăm Ý của mình. Không chỉ Nhung rõ ràng đã lây bệnh cho em gái mình; Theo các quan chức, cô ấy là nguồn lây nhiễm có thể xảy ra cho 10 người khác trên chuyến bay, tất cả đều có kết quả dương tính ngay sau đó, cũng như tài xế đón cô từ sân bay, quản gia và một người cô của cô. Một số hành khách trên máy bay bị nhiễm bệnh là du khách người Anh, dẫn tờ Daily Mail cho rằng Nhung là một "người siêu lây lan." Chính phủ Việt Nam đã đăng những bức ảnh của Nhung trong phòng bệnh của cô ấy - bề ngoài là để chứng minh rằng cô ấy đang hồi phục - và những người dùng mạng xã hội đã chế những hình ảnh này để thương tiếc cô ấy một lần nữa.
Làn sóng giận dữ cũng đến với chị Nga ở Âu Châu. Hình ảnh của cô trong các bài báo về ngành công nghiệp thời trang và sự lan rộng của covid-19. Không có gì khác biệt là cô ấy dường như không lây nhiễm cho bất kỳ ai. “Những người tôi tương tác trong Tuần lễ thời trang đều ổn cả,” cô ấy nói với tôi. "Nhiếp ảnh gia của tôi và chuyên gia trang điểm của tôi đã ở gần nhau, và họ đã OK." Tuy nhiên, tài khoản Instagram của Nga đã khai thác tài khoản Instagram của người Việt Nam, bao gồm những bức ảnh gần đây từ chuyến đi của cô đến Milan và Paris, để miêu tả cô là người bất cần và suy đồi. Trolls tìm thấy hình ảnh cũ của Nga trong kỳ nghỉ ở Mykonos, mặc đồ Saint Laurent và đứng bên cạnh Salt Bae - đầu bếp nổi tiếng người Thổ Nhĩ Kỳ được biết đến với cách rắc muối cực kỳ lộng lẫy khi nấu ăn. Một người nào đó ở Việt Nam đã điểm xuyết hình ảnh Mykonos với những hình vương miện sáng chói, để gợi ý rằng chị Nga đang rải coronavirus như muối. Người dùng Instagram đã cho hình ảnh gần 11 nghìn lượt thích. Một người Việt Nam bình luận về Nga, "Cô ấy có ý thức tập thể của một cái lồn." Một người khác tuyên bố, “Hãy giúp tôi gửi một con quái vật cho bạn. . . Nhung’s whole family. ”
Nguồn gốc của sự nổi bật của Nga - tài khoản Instagram bóng bẩy của cô ấy - đã trở thành một mục tiêu để đánh bại cô ấy và chị gái của cô ấy. Một người dùng mạng xã hội đã cố gắng đấu với nhau. Một phụ nữ ở thành phố Hạ Long viết cho chị Nga: “Tôi đã theo dõi bạn lâu rồi vì bạn tài năng. "Nhưng tôi thực sự không thể chấp nhận em gái của bạn." Cô ấy nói thêm, "Tôi hy vọng bạn và gia đình của bạn sẽ nhanh chóng hồi phục."
Những cuộc tấn công làm tổn thương chị em khi họ đang ở giai đoạn dễ bị tổn thương nhất. Nhung ẩn mình và chuyển sang thiền định. Nga nói với tôi, "Chiến đấu với virus trong khi tất cả những bài báo này đang tát vào bạn làm cho nó khó khăn hơn." Cô coi các vụ tấn công là ví dụ của sự ghen tị giai cấp: "Ở Việt Nam, chúng tôi quá đặc quyền - chúng tôi đi du lịch quá nhiều." Cô cho rằng sự chú ý đặc biệt mà cô và chị gái nhận được ở những nơi khác là phân biệt chủng tộc, lưu ý rằng, "Nếu đây là Paris Hilton, sẽ không có nhiều ồn ào như vậy."
Xấu hổ công khai từng diễn ra ở quảng trường công cộng. Đến thế kỷ XIX, nó đã chuyển sang báo chí, và sang thế kỷ XX, diễn đàn là truyền hình. Ngày nay, mọi người bị khinh miệt trên mạng. Internet, với cơ hội ẩn danh, không có người gác cổng, và khả năng phóng đại của nó gây ra những tổn thương nhất thời, đã khiến nó dễ dàng tạo ra sự phẫn nộ hàng loạt ngay lập tức. Blog, một địa điểm phản ánh bản thân, đã nhường chỗ cho bài đăng trên mạng xã hội, có xu hướng thiên về sự tấn công bốc đồng và nhóm cộng dồn.
Xấu hổ kỹ thuật số mang lại quả báo nhanh chóng và áp đảo, thường là không công bằng. Bạn thậm chí không cần phải có quyền cướp đoạt thành công ai đó: tất cả những gì bạn cần là cảm thấy rằng bạn đã bị đối xử sai. Vào năm 2015, một người đàn ông Úc tại một trung tâm mua sắm đã chụp ảnh tự sướng trước một tấm áp phích của Darth Vader và gửi cho những đứa trẻ của mình. Một người mẹ đứng gần đó vì nhầm tưởng rằng máy ảnh đang chĩa vào con mình nên đã quyết định rằng người đàn ông là một kẻ săn mồi. Cô ấy đã chụp ảnh anh ta và đăng hình ảnh lên Facebook, cảnh báo, "Hãy nhìn vào thứ đáng sợ này!" Bài đăng đã được chia sẻ hai mươi nghìn lần. Khi đối tác của người đàn ông nói với anh ta rằng mọi người trên mạng gọi anh ta là kẻ ấu dâm, anh ta đã lái xe đến đồn cảnh sát địa phương để xác minh danh tính. Đã quá muộn: anh ta đã được xác định trên Internet. Anh ta đã nhận được những lời dọa giết. Sau khi lỗi của người tố cáo anh ta được tiết lộ, cô ấy cũng vậy.”.
