[#HannahEdapplytips] 06 TIPS NÂNG CAO KỸ NĂNG VIẾT KHI APPLY HỌC BỔNG TIẾN SỸ
Nghĩ đi nghĩ lại, chị thấy suốt quá trình đi học và đi làm, kĩ năng viết đóng vai trò gần như thiết yếu, chỉ sau phương pháp nghiên cứu và phân tích dữ liệu. Viết email liên lạc với đồng nghiệp. Viết văn bản hành chánh. Viết đề cương nghiên cứu. Viết báo cáo định kì. Và, quan trọng nhất là viết bài báo khoa học. Tất cả đều đòi hỏi kĩ năng viết bằng tiếng Anh. Đôi lúc chúng mình đọc qua bài viết của bạn bè hay của chính bản thân cũng thấy rất khó hiểu và dài dòng, nhưng đọc bài viết của các thầy cô giáo, anh chị - đặc biệt là của những người đã từng đi du học về thì thường đơn giản và dễ hiểu? Vì sao kĩ năng viết là một trong những yếu kém nhất của 'phe ta' và làm thế nào để khắc phục được tình trạng này. Chúng mình cùng chị đọc một bài chia sẻ rất hay của một bác giáo sư tại Úc và 06 tips để nâng cao kỹ năng này nhé.
Vào link bài viết để đọc được cả ví dụ chi tiết trong từng Tips nha: https://hannahed.co/hannahedapplytips-06-tips-nang-cao-ky-nang-viet-khi-apply-hoc-bong/
Nhiều khi chúng ta làm rất đạt, nhưng viết ra những gì chúng ta làm không tốt thì người ta xem như chúng ta làm chưa đạt. Do đó, thầy Tuấn thường hay trích câu nói của Francis Darwin mà tôi thấy rất chí lí rằng "In science the credit goes to the man who convinces the world, not the man to whom the idea first occurs" (trong khoa học, công trạng thuộc về người thuyết phục thế giới, chứ không thuộc về người đầu tiên nghĩ ra ý tưởng). Viết do đó là một hình thức để chuyển tải những gì chúng ta làm đến mọi người.
1. “Writing is thinking on paper”
Thay vì suy nghĩ trong đầu, chúng ta viết xuống trên giấy (hay màn ảnh máy tính). Điều này có nghĩa là nếu một người suy nghĩ logic, thì văn chương của người đó sẽ thể hiện qua tính khúc chiết và “đầu đuôi”. Nếu một người suy nghĩ mù mờ, suy nghĩ lan man, linh tinh, thì câu văn của người đó sẽ thiếu tính logic và khó theo dõi (ví dụ như câu này [1]). Nói cách khác, chỉ qua văn chương và cách viết, chúng ta có thể biết tác giả suy nghĩ ra sao và suy nghĩ như thế nào.
Lại có những cách viết lơ lửng, làm như là 'cao siêu' lắm, hay cách viết 'ai muốn hiểu sao thì hiểu'. Thật ra, đó là những cách viết ... thất bại, vì người viết chưa suy nghĩ đến nơi đến chốn.
2. Viết văn = nấu canh chua!
Nấu canh chua là một khoa học và cũng là một nghệ thuật. Để nấu một nồi canh chua người thợ nấu phải có một kế hoạch hoàn chỉnh, với những công đoạn theo trình tự có sẵn, gần như lưu truyền từ đời này sang đời khác. Khởi đầu là phải xác định nồi canh cho mấy người ăn, họ là ai, hay nói theo ngôn ngữ đời nay là nghĩ đến "đối tượng". Sau đối tượng là nguyên liệu. Người thợ nấu phải chọn nguyên liệu có phẩm chất tốt, từ con cá, cà chua, bạc hà, giá, khóm, đến rau thơm. Người nấu còn phải nghĩ đến loại nguyên liệu gây chua (me hay gì đó), nước soup loại gì để "đi chung" với những nguyên liệu đó. Sau cùng là khi dọn ra, tô canh chua phải có thêm chút mỡ tỏi chiên để cho có cái vị. Nhất định phải có vài miếng ớt màu đỏ. Trong quá trình chế biến, người thợ phải liên tục nêm nếm, thêm cái này, bớt cái kia, cho đến khi nồi canh hoàn hảo. Kết quả là một tô canh chua, đủ màu sắc (xanh, đỏ, trắng, vàng), hoà quyện giữa âm và dương, cộng thêm nước mắm trong nữa, thì thực khách có một món ăn không chỉ độc đáo mà còn lành mạnh.
Viết văn khoa học cũng giống như nấu canh. Trước hết, người viết cần phải xác định mình viết cho ai đọc, người trong ngành hay người ngoài ngành, viết cho tập san trong "bộ lạc" hay tập san "biển lớn". Xác định đối tượng giúp người viết chọn cách hành văn và chọn thuật ngữ sao cho phù hợp. Chẳng hạn như viết cho người trong ngành, cùng "bộ lạc" (ví dụ như viết cho người trong ngành tim mạch), thì có lẽ người viết không cần phải giải thích những khái niệm cơ bản, không cần phải nói tầm quan trọng của bệnh lí ra sao, vì nói như thế rất dễ bị hiểu lầm là lên lớp. Nhưng nếu viết cho người ngoài ngành, thì có thể cần cung cấp một định nghĩa ngắn về bệnh lí, và nói tầm quan trọng của bệnh ra sao. Do đó, xác định độc giả cũng giống như xác định thực khách của nồi canh chua.
3. Lên kịch bản
Sau khi xác định đối tượng là dàn bài. Đây là bước quan trọng, vì bước này quyết định cái khung của bài báo. Dàn bài ở đây hiểu theo nghĩa là lên kịch bản cho bài báo hay một phần của bài báo. Điều rất quan trọng là dàn bài phải nhắm đến mục tiêu của nghiên cứu. Chẳng hạn như mục tiêu nghiên cứu là xây dựng hồ sơ gen (genetic profiling) để tiên lượng loãng xương, tác giả phải nghĩ cách lên kịch bản trong phần dẫn nhập sao cho cuối cùng độc giả thấy mục tiêu xây dựng hồ sơ gen là cần thiết. Để chỉ ra mục tiêu là cần thiết, tác giả phải nói cho độc giả biết tầm quan trọng của vấn đề, những nghiên cứu trong quá khứ về vấn đề ra sao, khoảng trống tri thức là gì, và sau cùng là mục tiêu. Có lẽ tác giả nghĩ đến một kịch bản như sau:
1. Loãng xương là bệnh quan trọng vì nhiều người mắc;
2. Nhưng vì bệnh lí diễn ra một cách âm thầm, nên cần phải nhận dạng người có nguy cơ cao (trước khi quá muộn);
3. Mà nguy cơ của bệnh thì chịu nhiều tác động, từ yếu tố lâm sàng đến di truyền;
4. Đã có nhiều nghiên cứu về di truyền và đã phát hiện nhiều gen, nhưng ảnh hưởng của mỗi gen còn thấp. Có cách nào hay hơn để sử dụng thông tin gen cho tiên lượng bệnh? (Ở đây tác giả phải đang nghĩ đến khoảng trống tri thức).
5. Ah, có vài cách sử dụng gen, và một trong những cách đó là xây dựng hồ sơ gen, tổng hợp thông tin từ nhiều gen và tạo ra "chữ kí gen" cho mỗi cá nhân. Giả thuyết là chữ kí này sẽ giúp tiên lượng bệnh tốt hơn. Sau đó là phát biểu mục tiêu của nghiên cứu.
Chú ý là các ý tưởng trên được dàn xếp theo logic đường thẳng, từ A --> B, B -->, v.v. Như vậy, sau khi lên kịch bản như thế (có lẽ trên bàn cà phê!) phần dẫn nhập có lẽ sẽ có 5 đoạn văn, vì mỗi đoạn văn chỉ nói lên 1 ý tưởng.
4. Tìm chất liệu và viết
Bước kế tiếp là tìm chất liệu (tức là data -- dữ liệu) cho mỗi ý hay mỗi đoạn văn. Chẳng hạn như trong đoạn văn đầu về tầm quan trọng của bệnh, tác giả cần phải nghĩ mình viết gì để nói lên cái ý đó. Người có kinh nghiệm có thể sẽ viết về qui mô của bệnh trong cộng đồng; về ảnh hưởng của bệnh đến tử vong hay các biến chứng; về chi phí điều trị và do đó gánh nặng kinh tế cho cá nhân; về chất lượng cuộc sống. Sau khi đã biết mình viết gì, tác giả phải tìm trong y văn các dữ liệu cần thiết để nói lên các điểm vừa kể. Giả dụ như sau khi đã có dữ liệu, tác giả phải nghĩ đến cách viết. Cách viết một đoạn văn như chúng ta đã bàn là gồm 3 phần: câu văn chủ đề, các câu văn yểm trợ, và câu văn nhấn mạnh.
5. "Nêm nếm" (chỉnh sửa)
Cứ mỗi lần viết xong một đoạn văn, tác giả cần phải đọc lại và đọc lại và đọc lại. Qui trình này cũng giống như người thợ nấu sau khi đã cho nguyên liệu vào nồi canh, họ phải liên tục nêm nếm, thêm đường, bớt muối, thêm nước, v.v. cho đến khi nồi canh đậm đà. Viết văn khoa học cũng y như thế, sau khi viết xong một đoạn văn, tác giả cần phải đọc lại nhiều lần và chỉnh sửa. Có 5 câu hỏi tác giả cần phải tự đặt ra là:
• các câu văn đã nói lên cái ý chưa?
• có câu hay chữ nào thừa?
• có chữ nào khó hiểu không?
• có câu nào cấu trúc sai văn phạm không?
• cái tone của các câu văn có ổn chưa?
6. Công thức IDEA
Viết văn là một nghệ thuật, nhưng viết văn khoa học lại là một khoa học. Nghệ thuật là tìm chữ cho đúng và hay, là viết câu văn sao cho chỉnh chu và đọc lên nghe thấy cái 'tone'. Khoa học là phải có công thức viết văn. Công thức của tôi có tên là I D E A:
• Trước khi viết một đoạn văn, chúng ta cần phải có ý tưởng mình muốn chuyển tải ý gì. Mỗi đoạn văn chỉ có 1 ý tưởng — không hơn.
• Sau khi có ý tưởng, chúng ta tìm dữ liệu để yểm trợ cho ý tưởng đó. Tìm nhiều dữ liệu chứ không phải chỉ một. Dữ liệu ở đây phải hiểu là số liệu, hình ảnh, văn bản, kết quả nghiên cứu.
• Sau khi đã có dữ liệu, chúng ta dùng kĩ năng để viết. Kĩ năng tiếng Anh ở đây bao gồm văn phạm, cấu trúc câu văn, chọn chữ hợp lí và chính xác.
• Sau khi đã viết xong một đoạn văn, bước kế tiếp (và sau cùng) là “nêm nếm” đoạn văn đó. Hãy tự hỏi: có chữ nào thừa? Câu văn đã chỉnh chu chưa? Đoạn văn đọc lên có ‘trơn tru’?
Thời đại ngày nay, chúng mình có thể dùng các phương tiện online để chọn chữ và chọn cách viết sao cho 'êm'. Chị thấy thấy cái cơ sở dữ liệu "Corpus of Contemporary American English" rất có ích vì nó cho phép các bạn chọn và dùng chữ chính xác:
https://corpus.byu.edu/coca/
- Nguồn bài viết: Thầy Nguyễn Tuấn
<3 Like và share nếu các em thấy thông tin có ích nhé <3
#HannahEd #duhoc #hocbong #sanhocbong #scholarshipforVietnamesestudent #CV #resume #job #scholarship
corpus of contemporary american english 在 Search the Corpus of Contemporary American English (COCA) 的推薦與評價
search_coca: Search the Corpus of Contemporary American English (COCA). In ekbrown/byucorpora: Search in Brigham Young University (BYU) Corpora. ... <看更多>