CHẤT LIỆU + XỬ LÍ KĨ THUẬT, KỈ NGUYÊN “GRAPHIC” MỚI CỦA STREETWEAR VIỆT.
Graphic/ “Đồ họa – Hoạt họa” chắc chắn chẳng xa lạ gì với thời trang đường phố Việt Nam – từ những founders đến người dùng. Được xem là “Con gà đẻ trứng vàng” khi tiêu chuẩn đầu tiên và tiên quyết của rất nhiều local brands Việt Nam đó là phải có 1 chiếc graphic tee. Tất nhiên, nó còn nằm ở việc thái độ thương hiệu muốn sản phẩm “Graphic Item” của mình nằm ở vai trò nào.
Vai trò 1: Branding Item, là bên cạnh những sản phẩm chính được thiết kế công phu thì sản phẩm graphics được xem như một phương pháp tăng độ nhận diện thương hiệu bằng hình in nổi bật, dễ mặc, dễ ứng dụng.
Vai trò 2 : Cash-cow. Con bò sữa này mang tên “Áo hình in” “Hoodie hình in” được xem là hình thức “Tăng doanh thu” của rất nhiều local brands. Đây là một chiến lược kinh doanh không chỉ ở Việt Nam mà toàn thế giới (Từ brand streetwear đến các brand high-end/luxury) vì sản xuất không cầu kì, mất công mà dễ dàng bán và đẩy nhanh ra thị trường.
Thời kì hoàng kim của “Graphic items” ở Việt Nam có thể kể đến vào hậu kỉ nguyên “Streetwear Global”. Với sự phát triển của những Supreme, Bape và sự nhập nhằng giữa “Thời trang đường phố – thời trang cao cấp” Balenciaga và Gucci – tất cả đã thúc đẩy các local brands lao vào guồng xoáy “Make money first’ với việc ra hàng loạt các sản phẩm “Graphic” nhiều hơn là về đầu tư chất liệu và xử lí kĩ thuật. Bên cạnh đó, Rap’ – thứ văn hóa gắn liền với đường phố cũng gần gũi với các “graphic” biểu trưng – trở thành một phần nổi bật của văn hóa đại chúng. Với các lí do trên thì dễ dàng hiểu một điều “Graphic Item” tại sao lại hot trong nền thời trang đường phố Việt Nam tại thời gian qua.
NHƯNG
Đã là xu hướng hay chỉ cần là 1 sản phẩm thì nó sẽ trải qua 4 giai đoạn căn bản của 1 “Product Life Cycle” là “Khởi đầu” – “Phát triển” – “Đại trà” và “Thoái trào”. Graphic Fashion cũng vậy, nó đã bước sang giai đoạn “Thoái trào” tại Việt Nam – chính xác là vào giai đoạn 2020 khi dịch Covid19 bùng nổ và tạo ra một đoạn trầm lớn trong thời trang đường phố Việt. Từ một thị trường “Đại dương xanh”, bỗng chốc fashion local brands trở thành “Đại dương đỏ” với sự cạnh tranh khốc liệt đến từ 1000-2000 thương hiệu khác nhau. Và dĩ nhiên, người ta sẽ làm thứ dễ nhất khi thành lập một thương hiệu thời trang đường phố /Graphic Tee, Hoodie/.
Ở đâu cũng graphic, người người graphic/nhà nhà graphic đã làm thị trường trẻ Việt Nam bị “ngộn” và câu chuyện nó sẽ nâng tầm trên 1 level mới, Hình in thế nào – in có chất lương không, có trông thời trang không, có hợp xu hướng không. Nó được design bởi người Việt hay là ăn cắp cũng là 1 mối quan tâm của nhiều người trẻ.
Và giờ đây – Graphic đã chuyển sang một giai đoạn kế cận âu cũng dễ nhìn ra trong sự phát triển của thời trang đường phố Việt Nam.
Đầu tiên, hãy nói về thị trường. Ở đây chính là khách hàng – mình sẽ nói đa phần là Gen Z (Những người sinh từ năm 1996 trở lên 2010) đã lớn dần và thay đổi về “Fashion mindset” (Tư duy thời trang). Hình in Graphic đã không còn là một thứ gì đó quá hấp dẫn với họ. Các cộng đồng thời trang lớn tại Việt Nam cũng thể hiện sự “Đánh giá không cao” với những sản phẩm graphic đơn thuần – dù chưa nói là “Bài trừ”. Mọi người vẫn mua, vẫn mặc nhưng chỉ là không mặn nồng như thời gian trước mà thôi.
Họ yêu cầu nhiều hơn là 1 sản phẩm “Graphic” và có thể thấy, từ trung tầm giữa năm 2020 đến nay. Những sản phẩm được nói tới nhiều nhất, quan tâm nhiều nhất không phải là những sản phẩm Graphic đơn thuần dù phải thực tế công nhận rằng, Graphic items vẫn bán được và có doanh thu nhiều nhất tại các local brands. Nhưng việc này sẽ thay đổi từ từ trong khoảng thời gian tới.
Hãy coi thời trang như là 1 iceberg/tảng băng trôi thì graphic item như là bề nổi của tảng băng trôi đó, nếu không muốn nói là đỉnh của bề nổi. Gen Z giờ với nhu cầu cao hơn, nhận thức về thời trang tốt hơn, giỏi hơn muốn đào sâu cái tảng băng này.
Và tâm lý chung của con người, khi mua 1 sản phẩm thởi trang. Tôi muốn người ta biết hãng này tôi mặc – nó mang tới đẳng cấp cho bản thân tôi. Đây là 1 dạng “Self-esteem” (Lòng tự trọng) bình thường trong biểu đồ tâm lý và giải thích về sự thành công của “Graphic Item”.
Một khi “Graphic Item” không thể mang được “Sự tự tôn” “Sự khác biệt” và “Sự tự trọng” cao như hồi trước – nó sẽ nhảy qua thứ cốt lõi, xương sống của thời trang hơn. Đó là những gì mà mình nói trong tiêu đề – đó là chất liệu, xử lí kĩ thuật, màu sắc của quần áo.
Có thể nói những thứ mình vừa liệt kê trên là một dạng “Graphic” mới trong streetwear Việt Nam. Vì suy cho cùng bản chất của hai thứ là như nhau – Graphic với hình in, logo thể hiện thương hiệu. Chất liệu, xử lí kĩ thuật, màu sắc cũng tạo nên bản sắc thương hiệu. Nó còn giúp các fashion designer, các founders thể hiện rõ ràng và rành mạch cái tôi của bản thân, câu chuyện của brands tới công chúng. Nhưng mất công sức, thời gian và chất xám hơn rất nhiều.
Cũng đa phần được thể hiện trên bề mặt, nhưng graphic đơn giản là in lên một mặt phẳng còn sử dụng chất liệu và xử lí nó còn ăn sâu vào bộ xương của quần áo. Cách cắt, cách chọn vải, cách thiết kế tạo nên 1 DNA brand mà không thể bên nào bắt chước một cách hoàn hảo được. Điều này cũng giúp các founders trẻ Việt Nam giải quyết được vấn đề “ăn cắp” đầy rẫy trên các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Taobao khi hình in quá dễ dàng ăn cắp. Cũng chẳng ai rảnh hơi đi mà ăn cắp toàn bộ thiết kế để làm 1 thứ giống với nó – vừa tốn công, tốn tiền mà lại chẳng dễ bán. Nên đó cũng là lí do vì sao graphic item là một trong những loại sản phẩm bị ăn cắp nhiều nhất hiện nay.
Có thể là xếp li, có thể là patch-work, cắt/xén/descontruction – có thể là corduroy, có thể là jeans/denim – các founders Việt Nam hiện tại đã “nhạy bén” đánh hơi được một thể thức mới của “Graphics Era” dựa trên “tập tính” của khách hàng. Khách hàng càng lớn, càng trưởng thành thì fashion taste của họ càng khó khăn và thay đổi nhiều hơn – huống chi khách hàng chủ lực trong thời gian sắp tới là Gen Z, một thế hệ được tiếp cận rất nhiều kiến thức từ xưa đến nay qua Internet.
Dù điều này chưa rõ ràng tại thị trường Việt Nam. Nhưng chỉ cần 1 người, 2 người, 1 nhóm rồi 1 cộng đồng lớn thể hiện chất liệu, cách xử lí kĩ thuật là “Graphics” mới thì dễ dàng sẽ thu hút những người theo sau. Và lúc đó, cán cân “Graphics” sẽ thay đổi tại thị trường trẻ này – cục diện sẽ thay đổi.
Mình mong chờ khoảnh khắc đó trong suốt 2 năm nay rồi. Một lần nữa, các bạn có đọc tới đây hay không. Mình cũng chẳng biết và mong chờ như trật tự “local brands’ thay đổi như vậy.
Ủng hộ cho Bi tại:
Paypal: https://www.paypal.me/triminhle0808
Banking account: Vietinbank
STK: 104005424124 - Chủ tài khoản: Lê Minh Trí.
momo: https://nhantien.momo.vn/triminhle
